Xhahid Bushati

                        Lule për lulet[1]

                                   -Antologji e letërsisë për fëmijë (2000 – 2014)

-Botim: Shoqata Mbarëshqiptare e Shkrimtarëve për Fëmijë e të Rinj, Tiranë, 20l4-

            Përmes një simbolike të gjetur e të beftë metaforike, kuptimplote, të pranueshme, erëkandshme, fluide dhe përceptuese për botën dhe psikikën fëmijërore, ndërtuar harmonishëm si një marrëdhënie sa përrallore, floreale dhe poetike; “Lule për lulet” është Antologjia e parë e Letërsisë për fëmijë që përfshin një prodhim letrar të viteve (2000-2014), që prej afro 25 vjetësh të një ecurie të një sistemi të ri demokratik. Pra, prania e saj si një domosdoshmëri e fatlumësi përmban në radhë të parë pasaportën e bashkëkohësisë, jo vetëm për shkrimtarin e historinë e letërsisë për fëmijë e të rinj, studiuesin a kritikun, por edhe për lexuesin që i adresohet krijimtaria, për shkollën si vatër të dijes, për prindin që duhet të jetë partner në këtë lexim teksti, e më gjerë. Një antologji e prirur drejt një skeme të thjeshtë: fotografia e shkrimtarit, njohja autobiografike e bibliografike e tij; krijimi autorial, burim i krijimit (librat, revistat a dorëshkrimet). Ashtu, si në një polifoto qëndrojnë pranë e pranë brezash krijuesish, individualitete e mjeshtëri artistike, stile e mënyra rrëfimi, koncepte e dukuri estetike, përvojat e talentet, këndvështrime të motiveve e ndërtime arkitekturore të krijimeve, vendlindje e mesazhe, i të jetuarit aktualisht të shkrimtarit e të ndikimit të kultura letrare, ndjesi e përgjegjshmëri, treva shqipfolëse apo nga vende evropiane e kontinente ku me dashuri artikulohet poetika dhe sintaksa shqipe etj., etj. Ashtu pranë e pranë në një kuvendim në dhe për botën e madhe të letrave, me zërin e moçëm ilir e me kumbimin shqip, përmes gjuhës shqipe, gjuhës sonë të shtrenjtë. Në këtë këndvështrim Antologjia flet shumë, veçanërisht me parathënien e saj, por është edhe një udhërrëfyese dritëdhënëse e dritëshprese të një ecjeje të sigurt të kësaj letërsie që i flet kohës dhe të ardhmes e që të fton drejt vizioneve të reja.

            Pranë e pranë 87 krijues të nderuar..., që mbi bazën e statusit të tyre të shkrimtarisë, shpërfaqin me dinjitet krijimet e tyre  letrare mbështetur mbi bazën e lëvrimit gjinor apo të zhanrit. I gjithë ky palimpsest jo pak i mundimshëm është kurorëzuar me shije dhe kulturë nga një grup përzgjedhës – me redaktorë Pandeli Koçi (kryetar)  Astrit Bishqemi, Fatmir Gjestila, Riza Braholli, Vangjush Saro, Vasil Premçi, Xhahid Bushati, Xhevat Syla, të cilët, besoj, kanë falënderimet dhe mirënjohjen tonë të pafund. Po ashtu edhe një falënderim i veçantë i shkon edhe Ministrisë së Kulturës, që e mbështeti këtë projekt. Shpresojmë që kjo rreze mirësie të jetë si një ogur i mirë për një qëndrim e vlerësim më të dukshëm ndaj letërsisë shqipe për fëmijë e të rinj, për të cilat ka shumë nevojë.

            Duke vërejtur e studiuar me kujdes çdo faqe të kësaj Antologjie, të cilën e kam krahasuar me një lulishte plot lule shumëngjyrëshe e plot aroma, mund të flasim e mund të shënjojmë disa karakteristika të saj:

a)      Po të bëjmë një bilanc artistik, konstatojmë se, pjesën më të madhe e zë poezia me 45 autorë; mozaiku gjinor e zhanror, si: përralla, rrëfimi, legjenda, gojëdhëna, animalistika, florealja, faunorja, didaktika... e deri te tregimi fantastiko-shkencor  me 22 autorë; tregimi i mirëfilltë me karakteristikat e tij fabulore me 20 autorë.

b)      Çdo autor, përmes krijimit të tij, shpreh tiparet më të mira të krijimtarisë së tij, përcaktueshëm individualitetin artistik dhe shpirtin poetik përmes rrëfimit e ligjërimit të tij.

c)      Vlerat e kësaj Antologjie përcillen përmes trajtimit të problematikës së krijimit për fëmijë me një dimension të gjerë kohor, të përpjekjes maksimale të talentit krijues për të njohur në thellësi botën dhe psikikën e fëmijës, etj., etj.; për ta përmbledhur: përkushtimi dhe idealiteti juaj të nderuar krijues bën që të ekzistojë dhe të jetojë Letërsia për fëmijë e të rinj. Mendoj se kjo është një dhuratë e çmueshme e fatlume, që ka një të djeshme, ka një të sotme dhe me gjuhën e zemprës e të shpirtit i flet së ardhmes. Kjo është dhe arsyeja që dhurata magjike me emrin Antologji vjen si lule për lulet-fëmijë!

Shkodër, 04.02.2015.      

             

---

[1] Pjesëmarrës në antologji: Abdullah Thaçi, Adelina Mamaqi, Adem Abdullahu, Adil Zeka, Agim Bajrami, Agim Deva, Aleko Likaj, Alketa Dervishaj, Anton Nikë Berisha, Anton Papleka, Aqif Malaj, Arian Leka, Arif Demolli, Astrit Bishqemi, Avdi Shala, Avdush Canaj, Bardhosh Gaçe, Bardhyl Xhama, Dionis Bubani, Elmaz Qerreti, Erinë Rrahmani, Faslli Haliti, Fatmir Gjestila, Fatmir Terziu, Fejzi Bojku, Ferit Lamaj, Flamur Topi, Frederik Reshpja, Gani Xhafolli, Gaqo Bushaka, Gjikë Kurtiqi, Gjon Gjergjaj, Hajro Ulqinaku, Hamdi Meça, Hasan Hasani, Hysen Kobellari, Ibrahim Kadriu, Iliaz Bobaj, Islam Balaj, Izet Çulli, Jonuz Fetahaj, Kalosh Çeliku, Kastriot Mahilaj, Kismete Hyseni, Klara Kodra, Konstandin Dhamo, Kostandin M. Leka, Kozma Gjini, Kujtim Stana, Mark Krasniqi, Milianov Kallupi, Mina T. Qirici, Moikom Zeqo, Nase Jani, Naum Prifti, Nehas Sopaj, Niko Tyto, Nikolla Spathari, Odhise K. Grillo, Petraq Risto, Petraq Zoto, Piro Kuqi, Qamil Batalli, Qibrie Demiri – Frangu, Ramadan Pasmaçiu, Rexhep Hoxha, Rifat Kukaj, Riza Braholli, Rovena Rrozhani – Kalaja, Sazan Goliku, Skënder Zogaj, Syrja Etemi, Shahbaze Vishaj, Shkëlzen Zalli, Shpresa Vreto, Tatiana (Prifti) Kurtiqi, Vangjush Saro, Vasil Premçi, Viktor Canosinaj, Viron Kona, Xhahid Bushati, Xhemë Karadaku, Xhevahir Spahiu, Xhevat Beqaraj, Xhevat Syla, Zejnullah Halili, Zymber Elshani.

Grupi përzgjedhës – redaktorë Pandeli Koçi (kryetar)  Astrit Bishqemi, Fatmir Gjestila, Riza Braholli, Vangjush Saro, Vasil Premçi, Xhahid Bushati, Xhevat Syla.